Kinderen leren lezen. Wat weten we allemaal. No big deal.
Papegaaien leren lezen. Huh? Wacht even? WAT?
Ja, echt waar. De wetenschappelijke documentatie is in februari 2023 door de collegiale toetsing (het zogenaamde peer review) gekomen en het zal door een wetenschappelijk tijdschrift gepubliceerd worden!
Sinds 2017 leken de 2 vogels van Jennifer Cunha te kunnen lezen. Dr Perry van de Universiteit van Miami hielp haar om dit te bewijzen.
De leermethode welke gebruikt is tijdens het onderzoek is phonics.
Phonics is een fonetisch systeem waarmee kinderen (en dus papegaaien…) een uitspraak kunnen leren via klanken. Systematische fonemische aanpak wordt het ook wel genoemd.
De woordensets bestonden uit 3 lettergrepen met hoofdletters en kleine letters. Alle woorden begonnen met dezelfde letter, zodat ze niet alleen de eerste letter moesten lezen, de rest ook!
Ze hebben digraven geleerd (2 letters maken een andere klank: eu, au, ei)
kunnen de letters afzonderlijk tot een woord maken (sound blends) en achtervoegsels. (Van werkwoorden zelfstandige naamwoorden maken bv: ondernemer of andere achtervoegsels zoals -lijk, -dom, -baar enz)
Het onderzoek was blind, Jennifer Cunha wist de antwoorden niet en kon de kaarten niet zien. Een assistent zag de kaarten wel en gaf de vraag door aan Jennifer via haar koptelefoon. De assistent zelf zat in een andere ruimte. Dus een vraag luidde bijvoorbeeld: “Kies Contemplate.” Terwijl er 2 kaartjes omhoog gehouden werden met “Conclusion” en de andere met “Contemplatie”. De vogel moest dan de juiste kaart kiezen.
Hier zijn 4 voorbeelden van de vragen:
Conclusion | Contemplate
Relative | Realize
Conviction | Consultant
Exception | Engagement
Haar vogel Ellie vond de testen halverwege niet meer leuk, begon de kaartjes te slopen en wilden niet meer antwoorden. Dus Isabelle de Witkuifkaketoe (Cacatua alba) ging alleen door, zij had er duidelijk wel plezier in! Isabelle is 7 maanden getest en haar scores waren vrijwel altijd hetzelfde:
70.6%.
72%.
70%.
70.6%...
De data:
82 woordensets blind getest
gemiddelde score 71%
Wat echt een hele mooie score is voor een dier met zulke moeilijke vragen!
De wetenschappelijke artikelen zijn 3 keer geschreven en alle 3 keer afgewezen…
In het kort:
- Reactie collega’s 2018: “Het moeten meer vogels zijn, het moet in een lab getest worden en 1 standaard font hebben (Times new roman).”
Dat klopt niet, dergelijke studies worden vaker thuis met 1 dier uitgevoerd en goedkeurt.
- Reactie collega’s 2019: “De onderzoekers suggereerde dat Isabelle net zoals een kind kon leren. Dat kan niet. De claim is veel te sterk."
Er is een groot vooroordeel tegen zelfs maar de suggestie dat iemand anders dan een mens kan lezen… Dus in het volgende artikel hebben ze de claim iets afgezwakt.
- Reactie collega’s 2020: “De beweringen van de auteurs zijn zo zwak dat het lijkt alsof ze ze zelf niet eens geloven. En ze moet een zonnebril dragen zodat Isabelle haar ogen niet ziet”
De test is blind gedaan..?
Daarnaast er was een opbouw in de vragen. Ze werden steeds moeilijker voor Isabelle. En toch bleef ze die score van 70% houden! Als ze het niet zou kunnen of als de test niet ‘blind’ genoeg zou zijn, zouden daar verschillen in zitten.
Moe wordt je ervan…
In 2022 begon Jennifer Cunha met Dr. Ilyena Hirskyj-Douglas van de Universiteit van Glasgow en Dr. Rebecca Kleinberger van MIT samen te werken. Zij kenden dit onderzoeksveld beter en hebben het artikel geredigeerd en opnieuw aangeboden voor de collegiale toetsing.
En het werd geaccepteerd!
En nu zal het eindelijk gepubliceerd worden. Het eerste onderzoek met dieren welke kunnen lezen. Cool!